---

مسئولان دولتی هر ماه برای تامین اعتبار یارانه نقدی بیش از ۷۶ میلیون ایرانی با کسری بودجه ۱۰۰۰ میلیارد تومانی دست و پنجه نرم می کنند.
فریده عنایتی: «یافت می نشود، گشته ایم ما» این جمله را با خنده می گوید و بعد هم ادامه می دهد :«مگه کسی هم پیدا میشه که خوداظهاری کنه؟» در مورد خوداظهاری که دولت گفته، صحبت می کند. دختری 27، 28 ساله است با مدرک فوق لیسانس. اعتقاد دارد که در فرهنگ کشور ما نوعی بی اعتمادی به دولت وجود دارد، برای همین هم کسی خوداظهاری نمی کند تا یارانه نگیرد و اگر افرادی هم پیدا شوند، تعدادشان خیلی کم است. البته به قول او، همین نداشتن اعتماد را باید به نگاه نفتی آحاد جامعه اضافه کرد. چرا که مردم فکر می کنند، کشور، نفت دارد پس دولت باید همه کاری برایشان انجام دهد.

اوایل اسفند علی طیب نیا، وزیر اقتصاد و دارایی از شروع ثبت نام خوداظهاری برای دریافت یارانه‌ها تا پایان سال خبر داد. به گفته او طبق قانون بودجه 93 ، یارانه نقدی صرفا به افراد نیازمند متقاضی، پرداخت خواهد شد، اما با توجه به اینکه شرایط کشور خاص بوده، افراد غیرنیازمند و حتی نیازمندی که این یارانه در زندگی آنها تاثیر چندانی ندارد ثبت‌نام نکنند، تا یارانه صرف تولید کشور شود.

طیب نیا همین طور ادامه داد که اگر فردی اطلاعات نادرست اقتصادی بدهد، طبق قانون تا 3 برابر یارانه دریافتی از دولت باید جریمه پرداخت کند، یعنی تا 136 هزار 500 تومان. در ادامه صحبت جریمه، طیب نیا تاکید کرده که دولت امکان سنجش اطلاعات را دارد و خیال افرادی که می خواهند اطلاعاتی غلط به سیستم بدهند را از همین اول راحت کرد. البته اقدامات لازم برای پالایش و راستی‌آزمایی اطلاعات در مراحل بعدی صورت می گیرد. او چندی بعد دوباره اعلام کرد که یارانه کسی به اجبار حذف نمی شود و تا زمان ثبت نام هیچ برنامه ای برای قطع پرداخت های نقدی مردم وجود ندارد.

مجلس هم در تبصره ای پرداخت یارانه نقدی را صرفا به افراد نیازمند متقاضی مجاز دانسته است. بنابر این دولت مکلف است ثبت نامی را به عمل آورد تا افرادی که هم خود را نیازمند و هم متقاضی اعلام می کنند، مشمول دریافت یارانه کند. بهارستان نشین ها همین طور به دولت اجازه دادند تا بر اساس سقف درآمدی که اعلام می کند پرداخت یارانه نقدی را انجام دهد. بر این اساس دولت این سقف درآمدی را در فرم های خوداظهاری دریافت یارانه نقدی اعلام خواهد کرد.

با این حال، سید کاظم دلخوش اباتری، مشاور معاون برنامه‌ریزی رئیس‌جمهور دو روز پیش اعلام کرد که قطع یارانه اجباری نیست و در مرحله اول افرادی که فرم‌های خوداظهاری را پر کنند، یارانه خواهند گرفت. او همین طور به این موضوع اشاره کرد که قطعا در این مرحله بسیاری از افراد ثبت نام نخواهند کرد. به گفته دلخوش، در بحث پرداخت یارانه به مشمولان اموال منقول و غیرمنقول و دارایی مسکن، ماشین و دیگر مباحث در نظر گرفته خواهد شد که البته چگونگی آن نهایی نشده و ستاد هدفمندی، مشغول کار کارشناسی روی این موضوع است.

هرچند هم که به گفته علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، انصراف از دریافت یارانه به‌معنای عدم نیاز به یارانه نقدی نیست، بلکه به‌معنای گذشت از حق خود به‌خاطر منافع جامعه است تا از مسیر غلطی که در آن قرار گرفته بازگردد. اما محمود 55 ساله می گوید: «من خود اظهاری نمی کنم.» او خانه، ماشین و ملک و اموال منقول و غیرمنقول دارد اما نمی خواهد خوداظهاری کند. چرا که معتقد است مشکلات اقتصادی در دولت قبلی باعث شده که کارگاهش تعطیل شود و سه سالی از جیب خودش بخورد. به همین دلیل می گوید: «درسته که خونه و ملک دارم، اما سه ساله بیکارم. برای چی باید داوطلبانه برم و بگم یارانه نمی گیرم. اگر هم بگم، حتما اضافه می کنم که سه ساله کار نکردم. بعد ببینم دولت می خواد به کسی که سه ساله بیکاره، یارانه نده.»

با این حال، قانون، دولت را مکلف به خوداظهاری از مردم در این خصوص کرده است. اما به قول ربیعی مردم می‌توانند از تکمیل فرم‌هایی که در آینده توزیع خواهد شد، خودداری کنند که این راه بهتری برای انصراف است. از طرفی هم طیب نیا هم گفته فرم خوداظهاری دریافت یارانه نقدی توزیع و یارانه نقدی در فاز دوم تنها به افراد نیازمند داده می‌شود.

تامین اعتبار ماهانه یارانه نقدی از معضلات مهم دولت روحانی است که البته از دولت احمدی نژآد به او به ارث رسیده است. معضلی که باعث می شود، مسئولان دولتی هر ماه برای تامین اعتبار یارانه نقدی بیش از ۷۶ میلیون ایرانی با کسری بودجه ۱۰۰۰ میلیارد تومانی دست و پنجه نرم کنند.

به همین دلیل هم دولت و کابینه در هر فرصت و تریبونی مردم را تشویق می کنند تا داوطلبانه یارانه نگیرند و یا از مرحله دوم اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها بگویند. به طور مثال اسحاق جهانیگیری، معاون اول رییس جمهوری هفته پیش در صفحه فیس بوک خود در مورد مرحله دوم هدفمندی یارانه از اشکالات اجرای مرحله اول این طرح و ضرر هایی که به کشور زده است صحبت است. او گفته است که «یکی از اشکالات مرحله اول عدم تعادل در منابع و مصارف بود. بودجه‌ای که می توانست صرف اشتغال و توسعه و آبادانی کشور شود، بدون هیچ برنامه سودمندی بین 77 میلیون نفر توزیع شد. در حالی که طی این بازه زمانی، مبلغ 137 هزار میلیارد تومان به عنوان یارانه توزیع شده است. خوبست بدانید که کسری این مبلغ یعنی 45 هزار میلیارد تومان از خزانه دولت وبانک مرکزی برداشت شده است؛ به عبارت ساده‌تر این رقم -که 4 برابر بودجه عمرانی کشور است- به قیمت توقف فعالیتهای عمرانی و توسعه‌ای به بخش یارانه‌ها منتقل شده است.» او همین طور در مورد مرحله دوم درد سقف درآمد خانوارها صحبت کرده و از مردم سوال کرده که پیشنهاد شما برای سقف درآمدی یارانه بگیران چقدر است؟

برای نوشته معاون اول رییس جمهوری، 1300 نظر ثبت شده است. نظر هایی که بیشتر نشان از این دارد که مردم عدالت را در  این می دانند که پول یکسان به تمام افراد جامعه برسد و دوم اینکه آنها تصور می کنند، هر چقدر پول نقد در دستشان بیشتر باشد و بیشتر بتوانند خرید کنند، بهتر است و این طوری به اقتصاد کمک بیشتری خواهد شد. عده ای می گویند این حق مردم است که یارانه بگیرند، عده ای دیگر هم می گویند اصلا به طور کلی حذفش کنند و نیازی هم به خوداظهاری نباشد.

فاطمه که کارمند بانک است، می گوید: «حقوق خودش و شوهرش، ماهی 3 میلیون تومان است اما در تهران، پول خیلی زود خرج می شود.» او ادامه می دهد: «برای چی باید داوطلبانه بگم که یارانه نمی خوام. با اینکه یارانه کمه، اما با یارانه و یه مقداری که روش می ذارم پول قبض هامون رو میدم.» او همچنین می گوید: «دولت به زور ماهی 200 هزار تومن از حقوق من مالیات برمیداره، در حالی که سازمان های بزرگ مالیات نمیدن. با گرفتن یارانه،  یه کم، حرصی که بابت گرفتن مالیاتی زوری میدم رو جبران کنم.»